عادت های خوب را چگونه میتوان ایجاد کرد
ویلیام جیمز پدر روانشناسی آمریکا می‌نویسد: «عادات همان عواملی‌اند که به ما امکان می‌دهند کاری را برای نخستین بار با سختی انجام دهیم اما همان کار برایمان به‌زودی آسان و آسان‌تر می‌شود تا درنهایت تقریبا بدون هیچ‌گونه هوشیاری خاصی آن عمل را انجام می‌دهیم».
ده‌ها عادت در طول روز، کارهای ما را تحت تاثیر قرار می‌دهند مانند نوع غذا خوردن، نوع نشستن و یا قدم زدن و بسیاری از این قبیل موارد.
در فرهنگ واژگان فارسی عادت به معنای «خوی گرفتن» است؛ یعنی فرد به رفتاری اکتسابی خوی گرفته و آن را انجام می‌دهد. عادت را هر کس به‌واسطه محیطی که در آن قرار می‌گیرد کسب می‌کند.
در کتاب«۵راز میخکوب کردن موفقیت» عنوان کردم که، میتوان گفت عادات غیرارادی هستند همان‌طور که ارسطو نوشت: «ماهمانی هستیم که مکرر انجام می‌دهیم». اما در اندک مواقعی ممکن است هوشیارانه هم تصمیم بگیریم.
مثلا در چه ساعتی غذا بخوریم، هنگامی‌که به اداره رسیدیم، بر چه چیزی تمرکز کنیم یا چه زمانی به تماشای تلویزیون بپردازیم. ولی باگذشت زمان این هوشیاری هم به مکانیسمی خودکار تبدیل می‌شود.
به خاطر بسپارید: عادات شما همان چیزهایی هستند که شما می‌خواهید باشند.
سه عامل شکل‌گیری یک عادت
چارلز دوهینگ در کتاب «قدرت عادت» در مورد چگونگی شکل‌گیری عادت‌ها صحبت می‌کند. درجایی از این کتاب می‌خواندم شکل‌گیری عادت‌ها به ۳ عامل بستگی دارد.
۱٫ نشانه یا محرک: ما طی زندگی روزمره‌مان با محرکی یا نشانه‌ای برخورد می‌کنیم.
۲٫ فعالیت: مغز، انسان را وادار می‌کند تا فعالیت خاصی را انجام دهد.
۳٫ پاداش: انجام این فعالیت منجر به دریافت یک پاداش می‌شود.
به‌طور مثال خانم خانه‌داری که با دیدن گردوخاک روی وسایل منزلش، شروع به نظافت منزل می‌کند. درواقع محرک اینجا کثیفی منزل اوست که مغز، خانم را وادار می‌کند تا فعالیت نظافت را انجام دهد و دست‌آخر حس خوب تمیزی منزلش، پاداشی است که دریافت می‌کند.
عادت‌ها از بین نمی‌روند!
دوهینگ در ادامه داستان مربی فوتبالی را نقل می‌کند که راه‌حل نتیجه بخشی برای تغییر دادن عادت‌های بد ارائه می‌کند. تونی دونگی مربی فوتبال معتقد بود افراد نمی‌توانند عادت‌های بد را از بین ببرند، مگر با نگه‌داشتن محرک و پاداش قدیمی در کنار فعالیت جدید. یعنی برای تغییر هر عادت، محرک قدیمی را نگه‌داریم و پاداش قدیمی را تحویل دهیم و درعین‌حال کار روزمره تازه‌ای را هم آغاز کنیم.
برای تغییر یک عادت:
۱٫ باید در ذهنتان تجسم کنید که انجام عادت جدید، چه اثرات مثبتی بر روند زندگی‌تان به همراه داشته است.
۲٫ محرک و پاداش را حفظ کنید.
۳٫ فقط فعالیت آن عادت را تغییر دهید.
۴٫ محرک‌ها معمولا دریکی از این پنج دسته می‌گنجند:
(۱- زمان خاصی از روز ۲- مکان خاص ۳- حضور افرادی خاص ۴- یک حس خاص)
نکته ۱:
محرک و پاداش‌ها در طول زمان یک عادت را به وجود می‌آورند.
نکته ۲:
داشتن اشتیاق باعث عملکرد بهتر محرک و پاداش می‌شود. در حقیقت اشتیاق به شکل‌گیری چرخه عادت کمک می‌کند.
نکته۳:
حتی تغییرات کوچک در انجام فعالیت می‌تواند باعث تغییر عادت شود. مشکل اغلب ما این است که از رشد چرخه عادات غافلیم، بیشتر مواقع توانایی کنترل آن‌ها را نیز نداریم.
راه‌حل این است: باید پی به محرک‌ها و پاداش‌ها ببریم تا بتوانیم عادتی را تغییر دهیم.
برگرفته از کتاب «۵راز میخکوب کردن موفقیت»
منبع: سایت زندگی ناب
